Avustralya, Asya ile Çarpışacak!

Avustralya kıtası her yıl birkaç santimetre kuzeye doğru kayarak, milyonlarca yıl içinde Asya kıtasıyla kaçınılmaz bir çarpışmaya doğru ilerliyor. Bilim insanları, bu yavaş ama istikrarlı jeolojik hareketin yalnızca kıtaların coğrafi şeklini değil, aynı zamanda dünya iklimini, ekosistemleri ve türlerin geleceğini kökten değiştirebileceği konusunda uyarıyor.

Dünya haritasına bakıldığında, Avustralya'nın Asya kıtasından oldukça uzakta olduğu görülür. Ancak bu durum, fark edilemeyecek kadar yavaş da olsa sürekli değişiyor. Avustralya, her yıl yaklaşık 7 santimetre kuzeye doğru ilerliyor; bu hız, insan tırnaklarının uzama hızıyla neredeyse aynı. Bu küçük hareketler, zamanla birikerek kıtaların yer değiştirmesine ve küresel iklim ile ekosistemlerin ciddi biçimde etkilenmesine yol açabilir.

Çarpışma Kaçınılmaz Bir Son

Yaklaşık 80 milyon yıl önce Antarktika'dan ayrılan Avustralya, o günden bu yana kuzeye doğru istikrarlı bir şekilde ilerlemeye devam ediyor. Bu durum, çok uzun vadede, belki de yüz milyonlarca yıl sonra, Asya kıtasıyla çarpışacağı anlamına geliyor. Curtin Üniversitesi'nden Profesör Zheng-Xiang Li, 2009 yılında bu süreci açıklarken, "İstesek de istemesek de Avustralya kıtası, Asya ile çarpışacak" demişti. Li'ye göre bu durum, Dünya tarihinde sürekli tekrar eden kıtasal döngünün bir parçası. Kıtalar zamanla birbirinden uzaklaşsa da, sonra tekrar birleşiyor; bu süreç, gezegenin geçmişinde defalarca yaşanmıştır.

Olası Çarpışmanın Yıkıcı Sonuçları

Kıtaların çarpışması, sismik aktivitelerin artmasına ve daha sık depremlerin meydana gelmesine neden olabilir. Geçmişte Avustralya tropikal sulara yaklaştığında Büyük Set Resifi (Great Barrier Reef) oluşmuştu; benzer coğrafi dönüşümlerin yeniden yaşanabileceği tahmin ediliyor. Ancak en önemli etkilerden biri biyolojik çeşitlilik üzerinde olacak. Avustralya'nın Asya ile çarpışması, kanguru, koala, vombat gibi sadece bu kıtada yaşayan endemik türlerin, Asya memelileriyle rekabet etmek zorunda kalmasına neden olacak. Bu da, yeni çevre koşullarına uyum sağlayamayan türlerin yok olma riski taşıdığı anlamına geliyor.

Gözle Görülür Etkiler

Avustralya'nın kuzeye doğru hareketi bugün bile bazı gözle görülür etkiler yaratmış durumda. 2016 yılında yapılan bir araştırmaya göre, kıtanın hareketi nedeniyle Avustralya'nın GPS koordinatları 1.5 metre sapmıştı. Bu hatayı düzeltmek amacıyla, ülkenin resmi koordinatları 1.8 metre güncellendi. Bu tür sapmalar, navigasyon sistemleri, uydu teknolojileri, havacılık ve otonom araçlar için ciddi riskler oluşturabilir.

Büyük çarpışma her ne kadar milyonlarca yıl uzakta olsa da, etkileri bugünden hissediliyor. Avustralyalılar ve onlardan sonra gelecek sayısız nesil bu çarpışmaya tanıklık etmeyecek olsa da, kıtanın yavaş ama istikrarlı hareketinin küçük etkileri şimdiden kendini gösteriyor. Bu durum, bilim insanlarının dikkatle izlemeye devam etmesi gereken önemli bir jeolojik gerçeklik olarak kabul ediliyor.

(Ters Piramit Tekniği ile Düzenlenmiştir.)

Kaynak: Cumhuriyet