Patara'nın 2 Bin Yıllık Deniz Feneri Yeniden Gökyüzünde!

Antalya'nın gözde antik kentlerinden Patara, tarihi bir ana tanıklık etti. Roma İmparatoru Nero tarafından yaklaşık 2 bin yıl önce inşa ettirilen ve 1481'deki tsunamide yıkılan görkemli deniz feneri, yapay zekayla belirlenen yerlerine yerleştirilerek yeniden ayağa kaldırıldı.

Uzun yıllar Likya Birliği'nin başkenti olarak bilinen ve zengin tarihiyle dikkat çeken Patara Antik Kentinde yıllardır süren kazı ve restorasyon çalışmaları meyvelerini veriyor. Önceki kazı başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık'ın liderliğinde yürütülen projede, İmparator Nero'nun Patara'ya kazandırdığı prestij eseri olan antik deniz fenerinin yeniden inşası tamamlandı.

2 Bin 500 Yıllık Taşlar Yapay Zeka Sayesinde Yerini Buldu!

Prof. Dr. Havva İşkan Işık, 2020 yılında başlayan ve yaklaşık beş yıl süren restorasyon sürecinin başarıyla tamamlandığını müjdeledi. Büyük bir heyecanla gelişmeyi duyuran Prof. Dr. Işık,

Roma İmparatoru Claudius tarafından milattan sonra 43 yılında oluşturulan Provincia Lycia, yani Lykia Eyaleti'nin başkenti Patara'da; kendisinden sonra gelen İmparator Nero tarafından yaptırılan deniz fenerinde, kule restorasyonu tamamlandı. Son kontrollerden sonra iskele sökülecek ve kule vinç kaldırılacak. Heyecanım da emeğim kadar çok büyük.

Orijinal Taşların Yüzde 80'i Kullanıldı

32 yıl önce Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından başlatılan Patara kazılarında, bugüne dek sayısız önemli tarihi eser gün yüzüne çıkarıldı. Bu eserlerden en dikkat çekicisi ise M.S. 64 yılında İmparator Nero tarafından yaptırılan deniz feneri oldu. 2000 yılında Prof. Dr. Fahri Işık tarafından yeri tespit edilen ve Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından yapılan detaylı çalışmalarla fenere ait 2 bin 500 orijinal taş bulundu.

1481 yılındaki Rodos depremi ve ardından oluşan tsunamide yıkıldığı düşünülen deniz fenerinin gelecekteki olası doğal afetlerden zarar görmemesi için özel bir teknik rapor hazırlandı. Uzun yıllar süren kazılarda elde edilen 2 bin 500 deniz feneri taşı, özel bir "taş hastanesi"nde tek tek incelenip röntgenleri çekildi. Ardından yapay zeka teknolojileri kullanılarak, bilgisayar programları yardımıyla bu taşların orijinal yerleri hassasiyetle belirlendi. Restorasyon sürecinde yapının yüzde 80'inde orijinal taşlar kullanılırken, eksik kalan yüzde 20'lik kısım ise dönemin mimarisine uygun yeni taşlarla tamamlanarak 26,5 metrelik ihtişamlı yapı yeniden yükseldi.

Kaynak: DHA